نویسندگان: سید حسن قریشی کرین، سیدمحسن شیخ الاسلامی
چکیده:
بعد از ورود آل بویه به بغداد ، آیینهای شیعی ظاهر گردید و برای شیعیان فرصتی به دست آمد تا بتوانند بعد ازقرنها به ترویج فرهنگ تشیع بپردازند. یکی از کارهای مهمی که امرای آل بویه در بغداد انجام دادند تشویق و حمایت ازعلمای شیعی بود که باعث ظهور علمای بزرگ و تالیف آثار متعدد شیعی و تاسیس کتابخانهها گردید. شیخ مفید و شیخ طوسی از علمای طراز اول بغداد در زمان آل بویه بودند که اندیشههای مهمی درباره موضوعات مختلف دینی و سیاسی داشتند که هنوز هم مورد استناد علما و فقهای شیعه قرار می گیرد. آثار مهمی مانند استبصار و تهذیب شیخ طوسی و الارشاد شیخ مفید از منابع معتبر شیعه می باشد. شیخ مفید توانست در مقابل اهل حدیث مقاومت کند و فقه مبتنی بر عقل و استدلال را وارد شیعه نماید و شیخ طوسی هم از نشاط و پویایی درفقه حمایت می کرد. آن چه در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد دیدگاههای شیخ مفید و شیخ طوسی درباره فقه، کلام، خراج، زکات، امر و نهی، امامت معصوم(ع) و اندیشههای سیاسی آنان است. در این نوشتار ، ابتدا به روی کار آمدن آل بویه در بغداد پرداخته میشود وسپس تعاملات و تقابلات شیخ مفید و شیخ طوسی از مناظر گوناگون بررسی میگردد.