لامعی گرگانی و ارادت به اهل بیت (ع)
گردآوری: مسعود بسیطی
لامعی گرگانی متخلص به لامعی، از شاعران قرن پنجم هجری، در بکرآباد گرگان به دنیا آمد. لامعی مداح خواجه نظام‌الملک، وزیر آلپ‌ارسلان (۴۵۵–۴۶۵ هـ. ق) بود و پیش از وی عمیدالملک کندری را مدح گفته بود. پس از دوره آلپ‌ارسلان از لامعی شعری در دست نیست و لذا عده‌ای قول بعضی از تذکره‌نویسان را که وی را شاگرد امام محمد غزالی (۵۰۵ هـ. ق) دانسته‌اند، اشتباه می‌دانند. وی از شاعران دوره اول غزنوی پیروی می‌کرد و گاه بعضی از قصیده‌های آن‌ها را جواب می‌گفت. لامعی در اشعار خود از ترکیب‌های متعدد عربی و تشبیه‌ها استفاده کرده‌است. او در تشبیه‌ها از منوچهری دامغانی و در سرودن اشعار بلند و وصف طبیعت از فرخی سیستانی و عنصری بلخی پیروی می‌کرد و با برخی از شاعران مانند برهانی، سوزنی، جمالی مهریجردی و عمعق بخاری مشاعره و مناظره داشت. برای نخستین بار سعید نفیسی دیوان لامعی گرگانی را تصحیح کرد.
منبع: تاریخ ادبیات ایران ذبیح الله صفا
اشعار:
مناقب حضرت علی (ع):
با حلم آن که بود نبی و و مهر با علم آن که بود ورا بن عم و ختن
بهری گرفته از پی راهش قدح به دست برخی کشیده از پی کین ذوالفقارها
...
نه هر علمی که حکم از شرف چون علم او باشد نه هر تیغی که جنگ از هنر چون ذوالفقار آید
...
راست هر کی بود برترکتازی کار شرع کاین به نام دین پذیرفت آن به ضرب ذوالفقار
امام حسین (ع) و عاشورا:
به خون من شده مژگان او چنان تشنه که شیعیان حسین بن علی به خون یزید
منبع: کتاب جلوه های ولایت در شعر فارسی، ص 92، 120، 197
