دعای افتتاح، تحفه ای از هدایتگر زمان (2)

«دعا» از ارزشمندترین نعمت‌های الهی است که خداوند، از باب لطف و فضلش، اذن و اجازه‌ی جاری ساختن آن را به بشر عطا فرموده است.

در این میان، دعاهایی که از برگزیدگان و فرستادگان خداوند، به یادگار مانده، عالی ترین معارف را در بر دارند. معرفت الهی، تحفه‌ی قدسی است که در لابه لای ادعیه‌ی رسیده از خاندان نور، موج می‌زند و تشنگان معارف الهی را سیراب می‌کند.

دعای افتتاح، تحفه ای از هدایتگر زمان (2)

یکی از این یادگارهای ارزشمند که حاویِ معارف عمیقی از خودشناسی و خداشناسی است، «دعای افتتاح»[1] نام دارد. این دعا، توسط هدایتگر زنده‌ی این عصر، به محمد بن عثمان - دومین نائب خاص امام – تعلیم داده شده است.

علامه محمد باقر مجلسی در کتاب «زاد المعاد» می‌گوید:

"امام زمان آن را برای شیعیان نوشته ‌اند که هر شب از شب‌های ماه رمضان این دعا را بخوانند. چراکه فرشتگان در این ماه، دعا را می‌شنوند و برای خواننده‌ی آن استغفار می‌کنند".[2]

سید ابن طاووس بزرگ عارف عامل شیعی در کتاب گران سنگ «الاقبال بالاعمال الحسنه» این دعا را از کتاب دعای ابوجعفر محمد بن ‌عثمان ‌بن ‌سعید عمری – نایب دوم امام زمان - نقل کرده و در مقدمه اش، از زبان راویِ دعا، چنین نوشته است:

"از برادر زاده‌ی محمد بن عثمان بغدادی خواهش کردم دعاهایی را که از عمویش در ماه مبارک رمضان قرائت می‌کرده برایم بیاورد. وی [خواهش مرا اجابت کرد و] دفتری با جلد قرمز رنگ به من سپرد تا از روی آن استنساخ کنم. دعاهای زیادی در آن دفتر وجود داشت و یکی از آنها همین [دعای افتتاح] بود؛ که ذیل آن، توصیه شده بود هر شب از شب‌های ماه مبارک رمضان این دعا خوانده شود؛ چراکه دعا در این ماه، توسط فرشتگان الهی ثبت می‌شود و آنها پیوسته در باره‌ی دعا کننده استغفار می‌کنند." [3]

دعای «افتتاح»، حاوی معارفی ژرف در معرفی خداست. در این دعا، بخشش‌ها و کرامت‌های پروردگار نسبت به بندگان یادآوری می‌گردد و به برخورد زشت ما در مقابل این همه لطف و احسان از جانب آفریدگار، تذکر داده می‌شود.

این دعا از سه بخش کلی تشکیل شده است.

 Bulletsبخش دوم: درود بر برترین بندگان و عزیزترین مخلوقات نزد خدای متعال

خداوند حکیم، محمد صلی الله علیه و آله و اهل بیتش را باب خود قرار داده و همگان را به توجه و مراجعه به ایشان امر فرموده است. لذا یکی از عوامل استجابت دعا، توجه به این برگزیدگان الهی و اقرار به جایگاه ایشان نزد خدای متعال است.

هنگامی که بر پیامبر و هدایتگران پس از او صلوات می‌فرستیم، در حقیقت بدیشان توجه می‌کنیم (صلوات از ریشه‌ی «صلی» و به معنای قصد و توجه است)؛ و از خداوند مهربان هم می‌خواهیم توجه، درود و برکات خود را بر این خاندان بیافزاید. این توجه و صلوات بر سفیران برگزیده‌ی خدا، از مصادیق شکر گزاری از ایشان بابت خارج کردن ما از ظلمت جهل و معرفی خدای واقعی به ماست.

در دعای «افتتاح»، حجت زنده‌ی خدا ضمن معرفی صفات و مقامات هدایتگران الهی، چگونگی طلب درود و توجه خدا بر ایشان و همچنین شیوه‌ی صحیح دعا کردن را به ما می‌آموزد.

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ وَاَمینِکَ وَصَفِیِّکَ وَحَبیبِکَ

خدایا توجه کن و درود فرست بر محمد بنده ات و فرستاده ات و امین [بر وحیت] و منتخبت و حبیبت

وَخِیَرَتِکَ مَنْ خَلْقِکَ وَحافِظِ سِرِّکَ وَمُبَلِّغِ رِسالاتِکَ

و برگزیده ات از میان خلق و نگهدار رازت و رساننده‌ی پیام‌هایت

اَفْضَلَ وَاَحْسَنَ وَاَجْمَلَ وَاَکْمَلَ وَاَزْکى وَاَنْمى وَاَطْیَبَ وَاَطْهَرَ وَاَسْنى

برترین درود و بهترین و زیباترین و کاملترین و پاکیزه ترین و پررشدترین و خوشترین و پاکترین و بلندترین

وَاَکْثَرَ ما صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ وَتَرَحَّمْتَ وَتَحَنَّنْتَ وَسَلَّمْتَ عَلى

و بیشترین توجهی که نمودی و برکتى که دادى و ترحمى که کردى و عطوفتى که ورزیدى و تحیتى که فرستادى بر

اَحَدٍ مِن عِبادِکَ وَاَنْبِیآئِکَ وَرُسُلِکَ وَصِفْوَتِکَ وَاَهْلِ الْکَرامَهِ عَلَیْکَ مِن خَلْقِکَ

هر یکى از بندگانت و پیمبرانت و رسولانت و برگزیدگانت و گرامیان تو از میان خلقت

اَللّهُمَّ وَصَلِّ عَلى عَلی اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ وَوَصِىِّ رَسوُلِ رَبِّ الْعالَمینَ عَبْدِکَ وَوَلیِّکَ

بار الها و درود فرست بر على امیر مؤ منان و وصى فرستاده پروردگار عالمیان، بنده تو و ولى تو

وَاَخى رَسُولِکَ وَحُجَّتِکَ عَلى خَلْقِکَ وَآیَتِکَ الْکُبْرى وَالنَّباءِ الْعَظیمِ

و برادر پیامبر تو و حجت تو بر خلقت و نشانه بزرگت و نباء عظیم (آن خبر بزرگ)

وَصَلِّ عَلَى الصِّدّیقَهِ الطّاهِرَهِ فاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِسآءِ الْعالَمینَ

و درود فرست بر صدیقه طاهره فاطمه [زهرا] بانوى زنان جهانیان

وَصَلِّ عَلى سِبْطَىِ الرَّحْمَهِ وَاِمامَىِ الْهُدى الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ سَیِّدَىْ شَبابِ اَهْلِ الْجَّنَهِ

و درود فرست بر دو سبط رحمت و دو پیشواى هدایت حسن و حسین دو آقاى جوانان اهل بهشت

وَصَلِّ عَلى اَئِمَّهِ الْمُسْلِمینَ:

و درود فرست بر پیشوایان مسلمانان:

عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَمُحَمَّدِ بْنِ عَلِی وَجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ

على بن الحسین و محمد بن على و جعفر بن محمد

وَمُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَعَلِىِّ بْنِ مُوسى وَمُحَمَّدِ بْنِ عَلِی

و موسى بن جعفر و على بن موسى و محمد بن على

وَعَلِىِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَالْحَسَنِ بْنِ عَلِی وَالْخَلَفِ الْهادى الْمَهْدِىِّ

و على بن محمد و حسن بن على و یادگار شایسته و راهنمایش حضرت مهدى

حُجَجِکَ عَلى عِبادِکَ وَاُمَناَّئِکَ فى بِلادِکَ

حجتهاى تو بر بندگانت و امینهاى تو در همه مخلوقات  تواَند

صَلَوهً کَثیرَهً دآئِمَهً

توجه و درودى فرست که بسیار و همیشگى باشد

ادامه دارد...


[1] متن این دعا، در کتاب مفاتیح الجنان موجود است.

[2] "أَنَّهُ كَتَبَ لِشِیعَتِهِ أَنْ یقْرَءُوا فِی كُلِّ لَیلَةٍ مِنْ لَیالِی رَمَضَانَ هَذَا الدُّعَاءَ، فَإِنَّ الْمَلَائِكَةَ تَسْمَعُ دُعَاءَ هَذَا الشَّهْرِ وَ تَسْتَغْفِرُ لِصَاحِبِهِ": مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، زاد المعاد - مفتاح الجنان - بیروت، چاپ: اول، 1423 ق. ص 86.

[3] سید بن طاووس، الاقبال بالاعمال الحسنه. تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1367 ش. ص 58.

منبع: پایگاه علمی فرهنگی محمد(ص)

 

logo test

ارتباط با ما