سیف الدین اِسفَرنگی و ارادت به اهل بیت (ع)
گردآوری: فاطمه طالعی
سیف اسفرنگی از شعرای قصیده سرای قرن ششم و هفتم هجری است و چنانکه خود وی تصریح نموده در سال ۵۸۱ متولد شده. وی هشتاد و پنج سال عمر کرد و بنابراین در سال ۶۶۶ وفات یافت.
وی از اهالی اسفرنگ از توابع سغد سمرقند بود، در خطهٔ خوارزم نشو و نما یافت و به انواع علوم آراسته شد وی شاعر دورهٔ خوارزمشاهی از عهد ایل ارسلان تا عهد سلطان محمد خوارزمشاه بود.1
اشعار:
امامت حضرت علی و اهل بیت (ع):
مهدی تویی که صدر امامت به دور توست چون مسند امامت کبری به بو تراب
...
زان دکه در باب امامت ز پیمبر به یقین هست بر جمله اولاد علی نصّ جلیّ
مهر آل رسول کردم کردم و رفت علم عهد آن جهانی خویش
مناقب حضرت علی (ع):
کمالات ذاتی تو داری و بس از آنی چو هم نام خود بوتراب
...
علی به نسبت نامش چو در بیان آید ز ذوالفقار زبان کامکار برخیزد
...
خلف صدق علی خواجه که باشد چو علی قوت ذاتی او را مدد از روح ملک
...
فخر دین گوهر تاج سر اشراف حسین آن علی وار سمر گشته به مردی و کرم
...
تو دانی که بر اهل دین سخت باشد به جای علی دیدن آل مروان
...
از عزم تو سمرقند آباد شد چنانکه از مصطفی مدینه و از مرتضی نجف
...
ناصر دین رسول مفخر آل علی آن که بر او روشن است شمع کمال علی
گر علی در ماتم غم تو بودی آن زمان بر زیان کامکارش خون گریستی ذوالفقار
چشم و چراغ حیدر و زهرا علی که چرخ با صدهزار دیده چنو در جهان ندید
...
نظام گوهر حیدر که شام پرچم شاهان سوادنامه ی فتح است از خط زه سانش
...
ستوده بو المکارم آنکه چون حیدر براندازد نقاب شک به برهان از جمال علم یونانی
مناقب اهل بیت (ع):
جز شب قدر آل یاسین را هر شبی را هست پایانی است
...
اهل بیت رسول را امروز در خور روزگار حسانی است
...
همیشه تا بود بنیاد دین را مهین رکنی وفای آل یاسین
...
از توست نهال ملک سرسبز چون دوحه ی دین ز آل یاسین
...
درع داوودی ز مهر آل یاسین کرده ام تا بود جالوتیان را دهشت از پیکار من
...
کسی که افتخار از مدح آل مصطفی باشد رساند هر سحر روح الامین تشریف حسّانی
...
مشتری قد را تو را از آل یاسین این زمان از پی احیای حق کرده است ایزد اختیار
...
خورشید آل حیدر، شمس دول که مردم در مردمی و مردی خوانند بوترابش
...
همنشین جان صدیقان نگشتی جان من گر نبودی یار غار اخلاص آل حیدرم
...
جمال آل علی تاج دین که خاطر اوست به گاه نقد معانی گهر نمای چو تاج
...
زان که در در باب امامت ز پیمبر به یقین هست بر جمله ی اولاد علی نصّ جلی
حسنین (ع):
ای جان جان نگار حسن گفته در ازل شایسته، میوه ی دل زهرا و حیدر است
...
برهان دین خلاصه ی آل حسن که هست صدر حسین سیرت و بدر علی محل
امام حسین (ع) و کربلا:
خاک گل آباد است، مشهد اجداد اوست چون ز حسین علی مرحله ی کربلا
امام مهدی (عج):
مهدی تویی که صدر امامت به دور توست چون مسند امامت کبری به بو تراب
...
ختم ائمه، مهدی امّت، امام دین پشت خلیفه، ناصر ملّت، قوام دین2
منابع:
1- ویکی پدیا
2- کتاب جلوه های ولایت در شعر فارسی، ص 44، 79، 93، 129، 145، 162، 164، 179، 193، 211 و 241