نویسنده: آذر طاهری (کارشناس ارشد برق – مخابرات سیستم ؛ این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید)
ازغدیر، بسیار شنیدهایم؛ ازکودکی، درجوانی.
از غدیر، بسیارگفتهاند؛ درکتابها، جشنها.
گفتهاند:
حجِ آخر بود و پیامبر همه را دعوت کرد. زن، مرد، پیر، جوان. همه را.
آمدند. بیش از 120000 مسلمان مشتاق. مشتاق برای زیارت جمال دلربای رحمت عالمیان. مشتاق برای شنیدن مهمترین پیام رسالت.
حج تمام شد. اما به امرخدای محمد همگان سه روز در مکانی به نام غدیرخم توقف کردند تا خدا دینش را کامل کند!
دست علی در دستان محمد به آسمان بلند شد و ندای رسول خدا آسمان غدیر را شکافت:
"هرکه من مولای اویم، علی مولای اوست."
و دین خدا کامل شد![1] ...
از غدیر بسیارگفتهاند؛ اما کمتر شنیدهایم که آن روز، رسول خدا، تنها یک جمله نگفت؛ بلکه خطبهای چند ساعته ایراد فرمود.
آخرین پیامآورِ خدا، در آخرین پیامش، فقط وصی و جانشین خود را معرفی نکرد، که پیامی بس بزرگتر داشت.
پیامی برای همه؛ نه فقط اَعراب؛ نه فقط مسلمانان؛ بلکه برای همهی خلق تا قیام قیامت. برای آنانی که بعد از او به دنیا خواهند آمد؛ برای من، برای تو؛ چراکه او پیام آورِ آخرین بود.
پیام را که به گوش جماعتِ حاضر در غدیر رساند، فرمود:
"من رسانیدم آنچه را که مامور به ابلاغش بودم، تا حجت تمام باشد بر همهی آنانکه حاضرند و غایبند،به دنیا آمدهاند یا نیامدهاند، پس حاضران به غایبان،و پدران به فرزندان تا روز قیامت برسانند."[2]
...
از غدیر بسیار شنیدهایم؛ اماکمتر گفتهاند پیام غدیر که رسول خدا امر به ابلاغ آن فرمود، تنها اعلام جانشینی علی (ع) نبود. پیامی که باید تا زمین و زمان برقرار است به همگان برسد؛ پیامی که اگر ابلاغ نمیشد، رسالت حبیب خدا بی ثمر میماند[3]؛ پیامی که سعادت من و تو در گرو شنیدن آن است، تنها این جمله نبود که:
"من کنت مولاه فهذا علی مولاه"
آن روز در غدیر، فرستادهی خدا چنین بانگ برآورد: "مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّهُ إِمَامٌ مِنَ اللَّهِ"[4]تا همگان بدانندامامت مقامی است از طرف خدا، که رسولش آن را ابلاغ میکند و البته بدانند خدا زمینش را از حجت الهی تهی نمیگذارد.
سپس به امر خدا هدایتگرانِ پس از علی بن ابیطالب را نیز معرفی کرد تا در آینده کسی مدعی نباشد که من امامم را نمیشناسم؛ تا حجت بر همگان تمام باشد؛ تا رسالتش به انجام رسیده باشد.
رسول خاتم همچنان که نام علی ولی الله را فریاد زد تا کسی نگوید که نشنیدیم و ندانستیم که صراط مستقیم خدا کیست؛ هدایتگرِ آخرین را هم با صوتی جلی معرفی کرد:
أَلا إِنَّ خاتَمَ الْأَئِمَةِ مِنَّا الْقائِمَ الْمَهْدِی
أَلا إِنَّهُ النّاصِرُ لِدینِ الله.
أَلا إِنَّهُ وارِثُ كُلِ ّعِلْمٍ وَ الُمحیطُ بِكُلِّ فَهْمٍ.
أَلا وَ إِنَّهُ وَلِی الله فی أَرْضِهِ، وَ حَكَمُهُ فی خَلْقِهِ، و َأَمینُهُ فی سِرِّهِ وَ علانِیَتِهِ.[5]
بدانید همانا آخرین امام، قائم مهدی ازماست.
بدانید اوست یاور دین خدا.
بدانید او وارث دانشها و حاكم بر ادراكهاست.
بدانید او ولی خدا در زمین، داوَرش در میان مردم و امانتدارش در امور آشكار و نهان است.
پیامبر بارها گفته بود"هر کس امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلی مرده است."[6]او به خوبی میدانست که جاهلیت، مختص عرب آن زمان نیست. و ما اکنون بعد از 1400 سال،چه خوب میفهمیم که جاهلیت تمام نشده و در جای جای این دنیای دنیموج میزند؛ در جنگ قدرت، در جنگ ثروت، در نژادپرستی، در فقر، در تحجّر، در ...
آن روز که خدا عید الله اکبرش خوانده[7]، خاتم النبیین، حجت خاتم – مهدی (عج) – را به نام معرفی کرد[8]تا پیامش، آن زمان که آخرینراهنمای الهی، ناشناس و غریبانه زندگیمیکند، به گوش من و تو رسیده باشد؛ تا من و تو او را بشناسیم؛ تا او را بخوانیم؛ تا هدایت را فقط از او بخواهیم؛ تا از جاهلیت زمان خود،رهایی یابیم.
پیام غدیر این بود: برای هر عصری هدایتگری زنده از جانب خدا تعیین و معرفی شده است. هدایتگری که اگر مردمان به او مراجعه کنند به نور هدایت و حلاوت سعادت دست می یابند.
سرنوشت تمامی امتها بستگی به نحوه ی برخوردشان با پیام غدیر دارد. آنان که پیام غدیر را متن اصلی زندگانی خویش قرار داده اند، هدایت شدهاند و آنها که آن را حاشیهای فرعی پنداشتهاند، از هدایت دور ماندهاند.
حال که پیام غدیر را شنیدیم بیاییم چونان 120000 مرد و زنِ آن روز، با هدایتگرِ زمانمان بیعت کنیم؛ اما چون آنان بیعت نشکنیم. بیاییم همانگونه که خدایمان خواسته به او مراجعه کنیم و هدایت را از او طلب کنیم؛ او که اکنون خلیفهی خدادر زمین، و امام زندهی زمانهی ماست.او که آخرین بازماندهی غدیر است.
[1]"الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ": قرآن کریم، سوره مائده، آیه 3. در احادیث بسیاری شأن نزول این آیه اعلان رسمی جاشینیِ علی بن ابیطالب در غدیر خم بیان شده است. از جمله:"إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص دَعَا النَّاسَ بِغَدِیرِ خُمٍّ ... فَلَمْ یَنْزِلْ [عَنِالْمِنْبَرِ] حَتَّى نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَةُ- الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْكُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِیناً فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى إِكْمَالِ الدِّینِ وَ إِتْمَامِ النِّعْمَةِ وَ رِضَى الرَّبِّ بِرِسَالَتِی وَ بِوِلَایَةِ عَلِیٍّ مِنْ بَعْدِی": كتابسلیم بن قیس الهلالی، ص828.
در برخی منابع اهل سنت نیز به نقل از راویان مشهوری مانند ابو سعید خدری و ابو هریره نزول این آیه مرتبط با همان واقعه اعلام گردیده است. مانند: سیوطی،جلال الدین،الدرالمنثور،ج ?،ص ???.
[2]"وَ قَدْ بَلَّغْتُ مَا أُمِرْتُ بِتَبْلِیغِهِ حُجَّه عَلَى كُلِّ حَاضِرٍ وَ غَائِبٍ وَ عَلَى كُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ شَهِدَ أَوْ لَمْ یَشْهَدْ وُلِدَ أَوْ لَمْ یُولَدْ فَلْیُبَلِّغِ الْحَاضِرُ الْغَائِبَ وَ الْوَالِدُ الْوَلَدَ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ": احتجاج، احمد بن علی طبرسی،ج 1، ص62.
[3]"یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّا للَّهَ لَایهَْدِى الْقَوْمَ الْكَافِرِین."قرآن کریم، سوره مائده، آیه 67.
[4]احتجاج، احمد بن علی طبرسی، ج 1، ص60.
[5]همان، ج 1، ص64.
[6]"أَنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ حُجَّةِ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ وَ أَنَّ مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّه."بحارالانوار، ج51، ص160.
[7]امام صادق علیهالسلام فرمود: روز غدیر خم عید بزرگ خدا (عیدالله الاکبر) است، خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.وسائل الشیعه، ج 8، ص 89، ح 1.
[8]ثُمَّ فِی النَّسْلِ مِنْه ُإِلَى الْقَائِمِ الْمَهْدِیِّ الَّذِی یَأْخُذُ بِحَقِاللَّهِ وَ بِكُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنَا/ أَلا إِنَّ خاتَمَ الْأَئِمَةِ مِنَّا، الْقائِمَ الْمَهْدِی/... وَ الْأَئِمَّه مِنْ بَعْدِهِ الَّذِینَ هُمْ مِنِّی وَ مِنْهُ أَئِمَّةٌ قَائِمَةٌ مِنْهُمُ الْمَهْدِیُّ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَه الَّذِی یَقْضِی بِالْحَقِّ مَعَاشِرَ النَّاسِ. احتجاج، احمد بن علی طبرسی، ج 1، ص 61 و 63 و 64.