بسم الله الرحمن الرحیم
اصول دین برای کودکان
با اهتمام: زهرا و سارا انتظارخیر؛ زهرا مرادی
دورهی «اصول دین» با هدف آشنایی فرزندانمان با مبانی اعتقادی شیعی برای گروه سنّی 8 تا 12 سال، توسط کارشناسان و مربیان خانهی کودک و نوجوانانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) تدوین گردیده است.
بدیهی است ادبیاتی که برای کودکانِ هشت ساله به کار برده میشود، با ادبیاتی که برای یک دانش آموز 12 ساله به کار میرود، متفاوت است و مربی ناگزیر است بسته به شرایط مخاطب، بدون تغییر چارچوب محتوا، کمی ادبیاتش را تغییر دهد.
از آنجا که درسهای این دوره، کوتاه هستند، این قابلیت را دارند که بدون لطمه رساندن به بودجه بندی محتوای درسیِ مدارس، در کلاسهای متفاوتی مانند زنگ قرآن، پرورشی، مهارتهای زندگی و حتی دروس دیگر ارائه گردند. با این وجود، به صورت مشخص به دانش آموزان تاکید گردد که این بخش از کلاس (مثلا یک ربعِ ابتدای کلاس) به «اصول دین» اختصاص دارد تا متوجه اهمیت آن و تمایزش از سایر مطالب باشند.
درس چهارم: قدیر یعنی قدرتمندترین
تذکر تربیتی: هیچ کاری نیست که خداوند، قدرتِ انجامش را نداشته باشد. پس در مشکلات و سختیها ناامید نشوید و از خدای «قدیر» کمک بخواهید.
متن محتوا:
جلسهی قبل دربارهی اسماء الحُسنی صحبت کردیم. گفتیم خداوند صد اسم دارد و معنای چند تا از اسمهای خدا را بررسی کردیم. مثل: «احد»، «صمد» و «رب». {مربی همچنانکه توضیح میدهد، روی تخته این سه اسم را همراه معنی شان بنویسد.}
گفتیم «احد» یعنی یگانه، بی شریک و بی مانند.
«صمد» یعنی کسی یا چیزی که هیچ نقص و ضعف و بیماری و خستگی و مرگ و ... به آن راه ندارد.
«رَب» هم یعنی «خالقی» که «مالک» و «سرپرست» و «مراقب» و «تربیت کننده»ی همهی ماست.
پیامبر مهربانمان فرموده اند کسی که 99 اسمِ الله را یاد بگیرد یعنی معنی صحیح آنها را بفهمد و باور داشته باشد که خداوند همانگونه است که آن اسم میگوید، به بهشت میرود.[1] یعنی شما معنی «احد» و «صمد» و «رب» و ... را فهمیدید. اگر ایمان داشته باشید که واقعا خدا «احد» است؛ واقعا خدا «صمد» است؛ واقعا خدا «رب» است؛ و همینطور دربارهی بقیهی اسماء الحسنی، آن وقت به بهشت میروید.
تا امروز ما سه تا اسمهای خدا را یاد گرفتیم. امروز میخواهیم دربارهی یکی دیگر از اسماء الحسنای خداوند صحبت کنیم: «قدیر»
قدیر یعنی کسی که همیشه و در هر زمان و شرایطی خیلی قدرتمند است. {مربی روی تخته بنویسد: «قدیر = کسی که همیشه خیلی قدرتمند است»}
آدمهای زیادی را میشناسیم یا دربارهشان شنیدهایم که مثلا در یک رشتهی ورزشی قهرمان شدهاند. آنها با پشتکار و تمرین زیاد، به جایی رسیدهاند که در رشتهی خودشان، بهترینند.
- بعضی از آنها قهرمان شنا هستند و میتوانند با مهارت و سرعت خوبی شنا کنند.
- بعضی، قهرمان دو هستند و میتوانند خیلی تند بدوند.
- بعضی، قهرمان پرش هستند و میتوانند خیلی بلند بپرند.
- بعضی، قهرمان وزنه برداری هستند و میتوانند وزنههای سنگین را از زمین بلند کنند.
- بعضی، قهرمان پرتاب دیسک هستند و میتوانند اشیاء را خیلی دور پرت کنند.
- ...
ولی بچهها؛ همهی این قهرمانها قدرتشان «محدود» است و فقط در یک رشتهی خاص، بهترین هستند. هیچ قهرمانی در دنیا نداریم که همهی این تواناییها را با هم داشته باشد و در همهی رشتههای ورزشی بهترین باشد. مثلا هم سریعترین دوندهی دنیا باشد، هم قویترین وزنه بردار، هم ماهرترین شناگر، هم بهترین گُلر، ... پس هیچ کس نیست که بتواند ادعا کند در بین همهی همهی مردم جهان قدرتمندترین است. ممکن است زور بازویش در وزنه برداری از همه بیشتر باشد؛ اما آیا در دوندگی هم قدرتمندترین است؟ در شنا هم قدرتمندترین است؟ در ژیمناستیک هم قدرتمندترین است؟
پس همهی ما حتی اگر قهرمان هم باشیم، قدرتمان «محدود» است.
ما حتی همین قدرت محدود را هم از «خودمان» نداریم؛ بلکه خداوند مهربان به ما عطا کرده. اگر خداوند در دستها و پاهای ما نیرو و قدرت حرکت قرار نمیداد، حتی نمیتوانستیم یک لیوان آب برای خودمان بریزیم و بخوریم!
اما قدرت خدا با قدرت ما و بقیهی مخلوقات خدا فرق میکند. خداوند، «قدیر» است. یعنی همیشه و هرجا خیلی خیلی قدرتمند است. او قدرتمندترین است.
- قدرتش هیییچ محدودیتی ندارد.
- با گذشت زمان، از قدرتش کم نمیشود.
- قدرتش وابسته به کسی یا چیزی نیست.
- هر موجودی هر قدرت و توانمندیای دارد از اوست.
به دور و برتان نگاه کنید. آسمان زیبا، خورشید تابان، گیاهان و درختان سرسیز، کوههای بلند، اقیانوسهای عمیق، من و شما را چه کسی توانسته اینگونه خلق کند؟ چه کسی به ما و بقیهی موجودات، قدرت داده؟ «خدای قدیر»
خدا قدیر است. قدرتمندترین است. هر کاری که اراده کند، میتواند انجام دهد. در قرآن، آیهای هست که میگوید «إِنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدير»[2] یعنی خدا بر هر چیزی تواناست.
آنقدر قدرتمند است که اگر بخواهد کاری انجام دهد و همهی مخلوقات با هم متحد شوند و با همهی قدرتشان جلوی خدا بایستند که آن کار انجام نشود، موفق نمیشوند و همان میشود که خدا اراده کرده بود. از طرف دیگر اگر همهی موجودات، همهی قدرتشان را جمع کنند تا کاری را انجام دهند که خدا نمیخواهد، باز هم موفق نمیشوند.
ما چنین خدای قدرتمندی داریم! پس در کارها از او کمک بگیرید و یادتان باشد هیچ وقت دربارهی قدرت خدا شک نکنید. خدایی که همهی آسمانها و زمین و موجودات را خلق کرده، خدایی که ماه و خورشید و زمین، کوهها و دریاها و جنگلها، این همه گیاه و جانور متنوع را خلق کرده، قدرتِ این را هم دارد که مشکلات ریز و درشت ما را حل کند. او قدرتمندترین است و در عین حال، مهربانترین.
منبع: خانه کودک و نوجوان بنیاد محمد (ص)
[1] "إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى تِسْعَةً وَ تِسْعِينَ اسْماً مِائَةً إِلَّا وَاحِداً مَنْ أَحْصَاهَا دَخَلَ الْجَنَّة": توحید صدوق، ص 194.
[2] سوره بقره، آیه 20، 109، 148.