نویسنده: عاطفه آذرنوش؛ زهرا مرادی
ماه محرّم فرصت مناسبی است برای آشنا کردن بچهها با آنچه قرار بوده اساس زندگی آدمیان باشد اما متاسفانه روز به روز کمرنگ‌تر شده و می‌شود.
محرّم که از راه می‌رسد، چهره‌‌ی شهر، رنگ لباس مردم، برنامههای تلویزیون، مراسم مدارس، ... خبر از واقعه‌ای مهم می‌دهند.
در دنیای امروز که گاه آنقدر درگیر رفع و رجوع مشکلات زندگی می‌شویم که یادمان می‌رود زندگی کنیم؛ و در دوره‌ای که پدران و مادران صبح تا شام برای موفقیت فرزندان‌شان می‌دوند، اما فراموش کرده‌اند کودکان‌شان به جز آب و نان و پوشاک و فلان کلاس، به خوراکی سالم برای رشد «روح‌شان» نیاز دارند، محرّم می‌تواند نقطه‌‌ی عطفی باشد برای فاصله گرفتن از بیراهه‌‌‌ها.
ذکر مصیبت حسین علیه السلام، در کنار هزار و یک اعجازی که به همراه می‌آورد، زنگارهای روح را می‌شوید و دل را از غبارهای کهنه می‌تکاند. این فرصت را از خود دریغ نکنیم. در مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام شرکت کنیم، روح‌مان را از محبت حسین سیراب سازیم و به فرزندان‌مان این امکان را بدهیم تا رابطه‌شان را با اهل بیت علیهم السلام عمیق‌تر و نزدیک‌تر کنند. باور کنیم جگرگوشه‌‌‌های ما برای خوشبخت‌تر زندگی کردن به این رابطه نیاز دارند. پس لااقل همانقدر که برای آموزش‌‌‌های رایج آنها در فلان کلاس زبان، موسیقی، ورزشی، هنری، ... انرژی و امکانات مالی صرف می‌کنیم، برای رشد روح‌شان نیز زمان و انرژی اختصاص دهیم.
محبت اهل بیت علیهم السلام موهبتی است که خداوند رحمان به صورت فطری در نهاد همه‌ی ما قرار داده است. حال این ماییم که به عنوان پدر و مادر، می‌توانیم این محبت و رابطه را در وجود فرزندان‌مان عمیق‌تر کنیم یا با غفلت‌مان، آن را محجوب سازیم.
یادمان باشد فرزندان ما امانت‌‌‌های رسول خاتم هستند در دستان ما! مراقب باشیم اتصال شان با اهل بیت، خصوصا امام زندهی زمان شان قطع نشود که در آن صورت گویی رگ حیات روح شان قطع شده است!
برای آنکه فرزندان‌مان از مجالس عزاداری امام حسین بهره‌ی بیشتری ببرند، بهتر است تمهیداتی را در نظر بگیریم. به عنوان نمونه:
- برای کودکان حتما مقداری خوراكی، مداد و کاغذ یا اسباب بازی‌‌‌های کوچک و البته بی صدا همراه داشته باشیم تا حوصله‌‌ی کودک سر نرود و خاطره خوبی از مجلس برایش به جا بماند.
- کودک را به مدت طولانی در محیط تاریک مجلس عزاداری نگه نداریم.
- والدین توجه داشته باشند از گریه‌‌ی شدید و بی تابی جلوی کودک خودداری کنند، به ویژه در مورد بچه‌‌‌هایی که با دیدن اشک پدر و مادر ابراز ناراحتی می‌کنند.
- در عزاداری، مانع بازی کودک نشویم. حتی بهتر است بچهها در فضایی مناسب بازی کنند و صدای روضه غیر مستقیم به آنها برسد. چنانچه امکان دارد فضایی را زیر نظر مادران به کودکان اختصاص دهیم تا هم ازدحام جمعیت آنها را نترساند و هم سر و صدای بازی‌شان مزاحم دیگران نشود.
- علت عزاداری را به زبان کودک و براساس میزان درک و سن او، برایش بیان کنیم. بهتر است به جای شرح ماجرای دردناک و حوادث تاریخی این ایام، تذکرات محبتی از قبیل مهربانی اهل بیت، جوانمردی، ظلم ستیزی، محبت به کودکان، ... گفته شود.
- در صورت امکان لباس سیاه یا تیره به فرزندان‌مان پوشانیم تا تذکر مضاعفی باشد برای ابراز ناراحتی‌مان از اتفاقی که برای امام حسین و یاران‌شان در کربلا افتاد.
- برای بچههای 5 سال به بالا می‌توان برنامههای ویژه‌ی سنّ خودشان را اجرا کرد. مانند: رنگ آمیزیِ برگه‌هایی با موضوع محرم، درست کردن کاردستی، تعریف داستان‌های مرتبط، تذکر به واقعه‌ی کربلا به زبان کودکان، تجلیل از شخصیت‌های کم سن و سالی که در عاشورا به امام زمان‌شان کمک کردند و ترغیب بچهها به انجام عمل مشابه نسبت به امام زندهی زمان، ...
بچههای بزرگتر را می‌توان در برگزاری مراسم شرکت داد. به عنوان مثال:
- پذیرایی (قندان را ببر، لیوان های یکبارمصرف را جمع کن، اگر مهمان تازه‌ای آمد، اطلاع بده تا از او پذیرایی کنیم، ...)
- نصب پرچم عزا (کجا نصب کنیم؟ صندلی را محکم نگه دار، چسب بیاور، ...)
- آماده سازی هیئت (صندلی‌ها را بچین، پشتی‌ها را مرتب کن، کتابچه‌های دعا را بیاور، ...)
- استفاده از نظر آنها در چگونگی اجرای مراسم (میز پذیرایی را کجا بگذاریم؟ برای اینکه کفش‌ها زیر پا نماند، چه کار کنیم؟ بلندگو را چطور نصب کنیم؟ ...)
منبع: خانه کودک و نوجوان بنیاد محمد (ص)
