قدمگاه حضرت امام رضا علیه السلام در توران پشت یزد، سال 549
شهر را در صورت داشتن اجزاء مشخصی یک شهر می دانند. در قدیم شهرها از بخش هایی مانند خانه، بازار، حمام، آب انبار و امثال آن تشکیل می شد.
در این میان، عنصر دین نقش بسزایی در منظر شهری دارد؛ شهر اسلامی بدون وجود مسجد قابل تصور نیست.
در مطالعات تاریخ اجتماعی باید به این نکته توجه داشت که بناها معمولا آخرین مرحلهٔ تغییرات اجتماعی و ماندگارترین آنها هستند؛ تا مسلمانی نباشد، مسجدی ساخته نمی شود.
اهمیت سفر حضرت امام رضا علیه السلام از مدینه تا مرو، موجب شد قدمگاه های فراوانی به نام ایشان ساخته شود.
وجود این قدمگاه ها، از گرایش های شیعی در ایران پیشاصفوی حکایت می کند. در کتیبه های برخی از این قدمگاه ها، دلالت های اعتقادی شیعی جالب توجهی قابل مشاهده است که بهترین دلیل بر قدرت اجتماعی شیعه در ایران پیشاصفوی و تاثیر آن در منظر شیعی شهر است.
قدمگاه توران پشت در نزدیکی یزد، از جمله این قدمگاه ها بوده که کتیبهٔ شیعی آن بسیار جالب توجه و زیبا است.
این کتیبه در ابعاد 92.5 در 68.8 سانتی متر، به شماره F1948.16 در موزه فریر واشینگتن نگهداری می شود.
خط افقی بالا:
لا اله الا الله محمد رسول الله انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا
حاشیه بیرونی:
الصابرین و الصادقین و القانتین و المنفقین و المستغفرین بالاسحار شهد الله انه لا اله الا هو و الملائکة و اولوا العلم قائما بالقسط لا اله الا هو العزیز الحکیم
حاشیه داخلی:
اللهم صل علی محمد المصطفی و علی المرتضی و الحسن التقی و الحسین النقی و علی بن الحسین زین العابدین و محمد بن علی الباقر و جعفر بن محمد الصادق و موسی بن جعفر الکاظم و علی بن موسی الرضی و محمد التقی و علی بن محمد النقی و الحسن بن علی الزکی و محمد الحجة القائم المنتظر المهدی صلوات الله علیهم اجمعین
مرکز:
امر بعمارة هذا المسجد المعروف بمشهد علی بن موسی الرضی علیه السلام العبد المذنب الفقیر الی رحمة الله تعالی جنید بن عمار بن ؟؟؟
خط افقی پایین:
فی سنة تسع و اربعین و خمس مائة احمد بن محمد بن احمد اسید