اربعین در لغت به معنای چهلم و در اصطلاح به بیستم صفر ۶۱ هجری قمری، چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) گفته میشود. روزی که سالهاست عشق به سومین امام شیعیان را در دلها زنده نگه داشته و هر سال برای زیارت میلیونها نفر را روانه کربلا میکند.
نخستین افرادی که اربعین امام حسین(ع) را زنده نگه داشتند، چه کسانی بودهاند؟
شیخ مفید در کتاب «مسارالشیعه» و شاگردش شیخ طوسی در کتاب«مصباح المجتهد» زمان بازگشت اهلبیت امام حسین (ع) از دمشق به مدینه است. همچنین بنا بر نقل دیگری از شیخ مفید، جابر بن عبدالله انصاری، به عنوان یکی از نخستین زائران امام حسین (ع) در این روز وارد کربلا شده و زیارت اربعین را به جا آورده است.
محمد ابراهیم آیتی در صفحه 221 کتاب «بررسی تاریخ عاشورا» در این زمینه نوشته است؛ «جابر بن عبدالله انصاری ... بیستم ماه صفر، درست چهل روز بعد از شهادت امام وارد کربلا شد و سنت زیارت اربعین امام به دست او تأسیس گردید.».
همچنین برخی دیگر از منابع تاریخی در این زمینه نوشتهاند؛«از زمانی که حضرت زین العابدین، امام سجاد (علیه السلام) با «جابر بن عبد الله انصاری»، صحابه پیامبر (ص) در کربلای مقدس دیدار کرد...»
از سال 61 هجری ، هر سال که از این واقعه میگذرد، بر تعداد زائران امام حسین (ع) و سرزمین کربلا اضافه میشود. حتی در دوره دیکتاتوری «صدام حسین» در عراق و با وجود همهی سرکوبگریها و اعمال فشارها و ممنوعیتهای اعمال شده، زیارت این سرزمین مقدس در روز اربعین همچنان ادامه داشت، تا سرنگونی رژیم بعث در سال 2003 میلادی، که از آن به بعد، زیارت کربلا در روز اربعین شکل جدیدی به خود گرفت، تا چند سال گذشته که زیارت کربلا و بینالحرمین در قالب راهپیمایی معروف «پیادهروی اربعین» افزایش پیدا کرد.
تا امروز که جمعیت حاضر در مراسم سوگواری اربعین در عراق در صدر یکی از بزرگترین اجتماعات مسالمتآمیز جهان - که چیزی حدود 80 کیلومتر مسافت را شامل میشود و سه روز به طول میانجامد، - حاضر میشوند.
از قدیمیترین اسناد تصویری موجود را مربوط به بیش از 100 سال پیش دانست یعنی سال 1909 میلادی.در این مجموعه تعدادی از قدیمی ترین عکس های پیاده روی اربعین جمع آوری شده است.
پیادهروی به سمت کربلا، سال 1909 میلادی
به سمت کربلای مقدس، سال 1916 میلادی
زیارت اربعین سال 1932 میلادی، این تصویر توسط عکاس انگلیسی ثبت شده است
به سمت شهر کربلا در اربعین امام حسین (ع) در سال 1971
طی راه به سمت کربلا آوریل 2003 میلادی
تصاویر دیگری از پیادهروی به سمت کربلا (زیارت اربعین) که سال مشخصی برای ثبت تصویر آنها ذکر نشده است.
مقبره حسین (ع)
حرکت ماشینها به سمت کربلا در دهه 70 میلادی
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان