** مبـاهله ؛ از غریب ترین اعیاد شیعه **
گفتاری از: آیت الله عبدالله جوادی آملی (مرجع تقلید شیعیان)
جریان مباهله واقعه بسیار مهمی است که ۲۴ ذیحجّه به وقوع پیوسته است و این روز را همه ما چه حوزوی و چه دانشگاهی باید گرامی بداریم چرا که این روز از برجستهترین روزهای سال است.
از غریب ترین ایام زندگی ما ایام مباهله است. خیلی از ما عالمانه حرف میزنیم و عوامانه فکر میکنیم در نتیجه آن ارکان ولایت را تقریباً از دست میدهیم در حالی که آن اجزای غیر رکنی را خیلی محترم میشمریم مانند اول ذیحجه که سالروز ازدواج وجود مبارک حضرت امیر با فاطمه زهرا(س) است اینها جزء واجبات غیر رکنی است.
در نماز یک واجب رکنی داریم یک واجب غیر رکنی، در خصوص امامت و ولایت نیز همین طور است؛ غدیر جزء واجبات رکنی امامت است، مباهله جزء واجبات رکنی ولایت است ، با سالروز ازدواج فرق میکند. در حالی که نه رسانهها از او نام میبرند و نه حوزهها خبری هست! آن وقت آن مسائل واجبات غیر رکنی را خیلی دامن میزنیم، آنها هم واجب هست اما مثل اجزای نماز است لکن حمد و سوره کجا، رکوع و سجود کجا؟! حمد و سوره واجب غیر رکنی است اما رکوع و سجود واجب رکنی است.
روز مباهله متأسفانه در پیش ما خیلی جلال و شکوه ندارد! درست است غدیر مسئله خاصی است ولی قبل از جریان غدیر آیه قرآن صریحاً از وجود مبارک علی بن ابیطالب به عنوان جانِ پیغمبر یاد کرده است (نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ) هم مفسّران بالاتفاق بر این هستند و هم روایات اهل بیت بالاتفاق بر این است و هم تاریخنگاران بالاتفاق این مطلب را نوشتند.
وقتی مأمون(علیه من الرحمن ما یستحق) ، به وجود مبارک امام رضا(سلام الله علیه) عرض میکند به چه دلیل علی بن ابیطالب(ع) افضل است؟ ایشان دیگر نفرمود غدیر، فرمود با ایه (انفسنا) ، خدا وقتی وجود مبارک حضرت امیر علیه السلام را جان پیغمبر میداند از این بالاتر فضیلت فرض میشود؟! «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» که گفته ی خود پیغمبر است هر چند آن هم از طرف خداست، کجا؛ و اینکه ذات اقدس اله خود فرموده علی جان پیغمبر است، کجا؟! و وجود مبارک امام رضا علیه السلام به این استدلال کرد .
وجود مبارک امام رضا فرمود منظور از (انفسنا) خود جانِ پیغمبر است نه منظور از (انفسنا) یعنی «رجالنا»! برای اینکه اگر منظور این مرد بود، چرا (ابنائنا) را دیگر ذکر کرد؟! در نتیجه این روز مباهله یک روز علمی و تحقیقی و یک مسئله دقیق عقلی کلامی است و فخر ماست. قبل از جریان غدیر ذات اقدس الهی وجود مبارک حضرت امیر را به منزله جان پیغمبر حساب کرد، اینکه یک تعبیر شاعرانه و تبلیغی نیست، این یک مطلب عظیمی است منتها ما شیعهها متأسفانه از این مفاخرمان خبری نداریم، ۲۴ ذیحجّه میآید و میگذرد بی آنکه حتی یک رساله درباره بِهال نوشته شود در حالی که لازم است پژوهشگران رشته تخصّصی کلام درباره آن چندین مقاله بنویسد و آن روز، روز همایش های علمی در این زمینه باشد، این اشکالها بازگو شود و این پاسخهای امام رضا(ع) مطرح گردد.
توصیه میکنیم فرصت روز ۲۴ ذیحجّه را هرگز از دست ندهید و آن را به عنوان یک روز علمی تلقّی کنید؛ مقالهای، پایاننامهای، رسالهای در زمینه بهال نوشته شود تا روشن شود اینکه مباهله اتفاق افتاد، وضعش چگونه بود، حوزهاش چگونه است، قلمروش چگونه است. دوم اینکه الآن هم این معجزه بِهال زنده است همانگونه که قرآن الآن زنده است.
منبع: ابنا