روابط بین ادیان باید بر اخلاق و عدل استوار باشد و حتی اگر دشمنی کردند، این دشمنی نباید باعث شود دست از عدالت برداریم، چراکه عدالت یک اصل در روابط بین انسان‌ها است و نباید از نقطه مرکزی عدل دوری بجوییم.
نشست علمی «نقش ادیان و مذاهب در تأمین صلح و امنیت پایدار» به همت دفتر تقریب مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب در قم برگزار شد.
آیت‌الله «احمد مبلغی» در این نشست که امروز سه‌شنبه شانزدهم مردادماه 1397 برپا گردید گفت: روابط میان پیروان ادیان باید بر اخلاق و عدل استوار باشد و حتی اگر دشمنی کردند، این دشمنی نباید باعث شود دست از عدالت برداریم، چراکه عدالت یک اصل در روابط بین انسان‌ها است.
این اندیشمند اسلامی اظهار داشت: در قبال پیروان ادیان و مذاهب دیگر نباید موضع طرد کننده داشته باشیم بلکه در صحنه اجتماعی باید با ادیان و مذاهب هم‌گرایی داشته و فیمابین خود روابط هم‌زیستانه برقرار کنیم.
وی گفت: در عین حال که در ادیان و مذاهب، مناسک و قالب‌ها اعتبار دارند، می‌توان معانی مهم نهفته در ورای مناسک و قالب‌ها در ادیان و مذاهب را شناسایی و انتزاع کرد و این معانی را به عنوان نقطه‌های تأثیرگذار در زندگی مورد بهره‌برداری جهت تنظیم روابط و مناسبات قرار داد. یکی از عوامل فقدان روابط شایسته بین اتباع ادیان و مذاهب این است که معانی مشترک بین آن‌ها جهت تنظیم روابط بین پیروان‌شان شناسایی نشده است. باید دید که چه معانی در دین وجود دارد که بسیار مهم و قابلیت استخراج و مبنا شدن برای حرکت در روابط بین ادیانی و انسانی دارند.
مبلغی، خداگرایی، اخلاق‌گرایی، تقواگرایی، عبادت‌گرایی و فطرت‌گرایی را مفاهیم مشترک بین ادیان و مذاهب ـ به رغم اختلاف‌ها و تفاوت‌ها بین آن‌ها در این معانی ـ معرفی کرد و توضیح داد: اگر فی‌المثل با تکیه بر روش و نظریه معناگرایی به اسلام مراجعه کنیم، می‌توانیم پنج معنای مهم یادشده را به عنوان معانی اساسی، مهم، فعال و جاری در بدنه دین، نگاه دین و معارف دین اسلام به وضوح بیابیم.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که خداگرایی روح اصلی دین است، ادامه داد: برای خدا شاید حسابی که باز می‌کنیم، در نگاهی است که به صفات او داریم، در حالی که نسبت خدا و دین فراتر از این است و اندیشه خدا در دین کانونی‌ترین نقطه‌ای است که باید دائماً به آن نزدیک شد و بر اساس آن دین را از حیث معرفتی، عبادتی، بینشی، اجتماعی و تربیتی بیشتر شناخت.
وی افزود: خدا اصالت‌بخش به دین است و دین باید با همه کیان خود در خدمت خدا باشد؛ اندیشه خدا، اصالت‌بخش، روحِ معنابخش و مصادره کننده همه اجزای دین است. اگر خداگرایی را به عنوان نقطه مشترک همه ادیان و مذاهب جهت تنظیم روابط فیمابین آن‌ها مبنا قرار دهیم، در حوزه مناسبات بین ادیان و بین مذاهب به نتایج بسیار مهمی دست پیدا می‌کنیم که یکی از این نتایج، اندیشه ضرورت برقراری صلح و امنیت پایدار بین انسان‌ها و اتباع ادیان است.
مبلغی با بیان این‌که شناخت خداوند به مثابه روح و محور دین می‌باشد، گفت: می‌توان از طبیعت انسان و ادیان «تفسیر خداشناخت» به عمل آورد و آن را جهت تنظیم روابط مبنا قرار داد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به این‌که روابط بین ادیان باید بر اخلاق و عدل استوار باشد، افزود: حتی اگر دشمنی کردند، این دشمنی نباید باعث شود دست از عدالت برداریم، چراکه عدالت یک اصل در روابط بین انسان‌ها است و نباید از نقطه مرکزی عدل دوری بجوییم.
مبلغی با بیان این‌که مبنا قرار دادن «تفسیر خداشناخت» در فقه مناسبات ضروری است، گفت: برای امور کلانی هم‌چون روابط بین اتباع ادیان و مذاهب باید در فقه فصل‌هایی را ایجاد کنیم.
او اظهار کرد: صلح آن‌قدر مهم است که یک اصالت فراتر از اصل است، یعنی روحی است که در بسیاری از تعالیم دینی دمیده شده و خود خاستگاه شکل‌گیری اصول و قواعد شده است.
این استاد حوزه و دانشگاه در پایان گفت: باید نگاهی پویاتر و جدی‌تر به دین برای فهم و استقرار صلح، انسان، اخلاق، جامعه، مناسبات بین ادیان و بشریت داشته باشیم.
منبع: ابنا
