در شوال سال ۱۳۴۳ ه.ق. (می 1925 میلادی) وهابیان به سرکردگی «عبدالعزیز بن سعود»، پس از از پیروزی بر «شرفای حاکم بر حجاز» و اشغال مکه ، روی به مدینه آوردند و پس از محاصره و جنگ با مدافعان شهر، آن را اشغال نمودند. آنان در هشتمین روز این ماه، اقدام به تخریب قبور ائمه بقیع و دیگر قبور آن کردند.
هشتم شوال، سالروز حزن انگیز تخریب بارگاه ائمه بقیع(ع) است؛ جنایتی که بی تردید بزرگترین جنایت فرهنگی قرن بیستم به شمار می رود.
به این مناسبت، خبرگزاری ابنا در گزارش زیر به بررسی جامعی درباره تاریخچه، خاستگاه و بازتاب این جنایت بزرگ پرداخته است:
* بقیع کجاست؟
تاریخ "بقیع الغرقد" یا "قبرستان بقیع" به دوران قبل از اسلام می رسد. مردم مدینه قبل از هجرت مسلمانان، اجساد مردگان خود را در دو گورستان "بنیحرام و "بنیسالم" و گاهی نیز در منازل و خانه هایشان دفن می کردند ولی بعد از هجرت مسلمانان به مدینه، بقیع که در نزدیکی مسجد و منزل پیامبر(ص) قرار داشت تبدیل به قبرستان رایج مسلمانان گردید.
گفته شده است اولین کسی که به توصیه پیامبر(ص) در بقیع دفن شد جناب «عثمان بن مظعون» بود که از اصحاب خالص پیامبر(ص) و ارادتمندان امیرالمؤمنین علی(ع) به شمار می رفت. سپس برخی از شهدای اُحُد در این محل دفن شدند و بر شرافت آن افزوده شد.
پیروان مکتب اهل بیت(ع) به دلیل آنکه پیکر مطهر چهار امام معصومشان امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام محمد باقر، امام جعفر صادق (علیهم السلام) به همراه فاطمه بنت اسد مادر و ام البنین همسر امیرالمومنین(ع) و اسماعیل فرزند امام صادق در این قبرستان مدفون است به آن توجه دارند.
همچنین دیگر مسلمانان جهان از فرقه ها و کشورهای گوناگون نیز به دلیل وجود آن چند قبر و نیز قبور بسیاری از خاندان و اصحاب پیامبر(ص) ـــ مانند ابراهیم فرزند پیامبر(ص)، صفیه عمه پیامبر(ص)، امهات المؤمنین همسران پیامبر(ص)، دختران یا ربائب پیامبر(ص)، خلیفه سوم اهل سنت، تعدادی از شهدای جنگ های صدر اسلام و شهدای واقعه حرة ـــ به این مکان توجه ویژه دارند؛ اما خشونت و جمود وهابیان مانع از بهره گیری مناسب و آگاهی مسلمانان جهان از تاریخ دینشان می گردد.
"بیت الاحزان" یعنی مکانی که حضرت فاطمه زهرا(س) در آن برای پدر بزرگوارش(ص) و نیز ستم هایی که بر وی و همسرش رفته بود می گریست نیز در همین مکان قرار دارد.
«مالک بن انس» امام مذهب مالکی و «عثمان بن عفان» خلیفه سوم هم در این قبرستان مدفون اند. البته خلیفه سوم پس از قتل، در بیرون از بقیع دفن شد اما با گسترش بقیع از سوی «معاویه» هم اکنون در داخل آن قرار دارد.
قبرستان بقیع در زمان حاکمان مختلف مورد احترام قرار داشت و بارگاه و گنبدهایی بر قبر شخصیت های مورد علاقه مسلمانان ساخته شده بود.
* یوم الهدم
در شوال سال ۱۳۴۳ ه.ق. (می 1925 میلادی) وهابیان به سرکردگی «عبدالعزیز بن سعود»، پس از پیروزی بر «شرفای حاکم بر حجاز» و اشغال مکه، روی به مدینه آوردند و پس از محاصره و جنگ با مدافعان شهر، آن را اشغال نمودند.
آنان پس از اخراج مأموران عثمانی، در هشتمین روز این ماه، اقدام به تخریب بارگاه ائمه بقیع(ع) و قبور اصحاب و همسران پیامبر(ص) نمودند.
از جمله قبوری که علاوه بر بارگاه بنا شده بر مرقد امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام محمد باقرو امام جعفر صادق (علیهم السلام) خراب شد، قبر عمو، پسر و زنان پیامبر اکرم(ص)، قبر جناب فاطمه بنت اسد مادر امیرالمؤمنین علی(ع)، قبر حضرت ام البنین مادر حضرت ابوالفضل العباس(ع) و قبر اسماعیل فرزند امام صادق(ع) بود.
شگفت انگیز و تأسف بار اینکه وهابیان پلید حتی قصد داشتند گنبد و بارگاه خود پیامبر(ص) را نیز تخریب کنند که به دلایلی موفق به انجام این کار نشدند.
* غارت اموال وقفی
آنها ضریح فولادی ائمه بقیع(ع) را که در اصفهان ساخته شده بود و روی قبور حضرات معصومین امام مجتبی، امام سجاد، امام باقر و امام صادق علیهم السلام قرار داشت را از جا در آورده، بردند.
البته این اولین حمله آنان به مدینه نبود! آنان چند سال بعد نیز یک بار دیگر به مدینه هجوم برده ، پس از یک سال و نیم محاصره توانسته بودند آن شهر را تصزف کنند و پس از تصرف اقدام به غارت اشیای گرانبهای حرم پیامبر (ص) و تخریب و غارت قبرستان بقیع نمودند. طبق نقل تاریخی آن ها در این حمله چهر صندوق مملو از جواهرات مرصع به الماس و یاقوت گرانبها و حدود یکصد قبضه شمشیر با غلاف های مطلا به طلای خالص و تزیین شده به الماس و یاقوت و ... به یغما بردند.
* جنایات دیگر وهابی ها
حمله به مدینه و تخریب قبور مطهر بقیع، تنها دست اندازی آنان به مقدسات اسلامی نبود. بخشی از این جنایات به قرار زیر است:
1. حمله به کربلای معلی: در ماه ذی القعده سال 1316 امیر سعود در رأس نیروهای بسیاری از مردم نجد و حبوب و حجاز و تهامه و نواحی دیگر به قصد عراق حرکت نمود و کربلا را محاصره کرد. سپاه مذکور باروی شهر را خراب کردند و به زور وارد شهر شدند. مردم کوچه و بازار را به قتل رسانیدند و نزدیک ظهر با اموال و غنائم فراوان از شهر خارج شدند. خمس اموال را خود سعود برداشت و بقیه را به هر پیاده یک سهم و به هر سوار دو سهم قسمت کرد (یعنی با مردم و اموال کربلا، معمبه کفار را کردند)! مورخان وهابی نوشته اند: "… گنبد روی قبر (یعنی قبر امام حسین علیه السلام) را ویران ساختند و صندوق روی قبر را که زمرد و یاقوت و جواهرات دیگر در آن نشانده بودند، برگرفتند و آنچه در شهر از مال و سلاح و لباس و فرش و طلا و نقره و قرآن های نفیس و جز آن ها یافتند، غارت کردند و نزدیک ظهر از شهر بیرون رفتند در حالی که قریب به 2000 تن از اهالی کربلا را کشته بودند."
2. حمله به نجف اشرف: سعودبن عبدالعزیز، پس از قتل و غارت در کربلا، متوجه نجف اشرف گردید و آن را محاصره کرد و تعدادی از مردم نجف را به قتل رساند. نخستین اقدام مردم نجف این بود که خزانه حرم امیرمؤمنان علی(ع) را به بغداد منتقل ساختند تا مانند خزانه حرم نبوی به غارت نرود. پس از آن آماده دفاع از وطن و جان خود شدند. رهبر مردم در دفاع از شهر نجف، عالم بزرگ شیعه «علامه شیخ جعفر کاشف الغطاء» بود که علمای دیگر نیز او را یاری می کردند. تعداد وهابیان مهاجم به نجف 15000 تن بودند که 700 نفر از آنان به هلاکت سیدند و بقیه بناچار از شهر عقب نشستند و به غارت نواحی و اطراف پرداختند.
3. حمله به طائف: این فقط شیعیان و اماکن مقدسه آن ها نبودند که وهابیان ددمنشی خود را در آن به نمایش گذاشتند؛ بلکه مکه مکرمه و طائف نیز از حملات آنان در امام نماند. "جمیل صدقی زهاوی" در خصوص فتح طائف می نویسد: "طفل شیرخواره را بر روی سینه مادرس سر بریدند، جمعی را که مشغول فراگیری قرآن بودند کشتند، چون در خانه ها کسی باقی نماند، به دکان ها و مساجد رفتند و هر کس بود، حتی گروهی را که در حال رکوع و سجود بودند، کشتند. کتاب ها را که در میان آن ها تعدادی مصحف شریف و نسخه هایی از صحیح بخاری و مسلم و دیگر کتب فقه و حدیث بود، در کوچه و بازارافکندند و آنها را پیمال کردند".
* ریشه این جنایات
اگرچه "حب دنیا"، "بی دینی"، "بی سوادی" و "اخلاق بدوی" در جنایت های وهابیان نقش داشته است اما بی شک ریشه تمام این جنایات را باید در و «تفکرات ضاله ابن تیمیه» و «اندیشه های منحرف محمد بن عبدالوهاب» جستجو کرد.
محمد بن عبدالوهاب شیخ الاسلام وهابی ها عقیده داشت:
ــ همه مسلمانان (غیر از تابعان او) کافر و مشرک هستند.
ــ مکه و مدینه (قبل از آنکه به دست وهابیان بیافتد) دارالحرب و دارالکفر هستند.
ــ صلوات بر پیامبر(ص) ممنوع است؛ و صلوات فرستنده را باید مجازات نمود.
ــ قرآن را می توان مطابق فهم خود تفسیر کرد.
ابن تیمیه حنبلی شیخ الاسلام محمد بن عبدالوهاب هم عقیده داشت:
ــ خدا، جسم است و دست و پا و چشم و زبان و دهان دارد. («ابن بطوطه» جهانگرد معروف در سفرنامه ی خود می نویسد: "ابن تیمیه را بر منبر مسجد جامع دمشق دیدم که مردم را موعظه می کرد و می گفت: خداوند به آسمان دنیا می آید، همان گونه که من اکنون فرود می آیم! سپس یک پله از منبر پائین می آمد!"
ــ ظواهر آیات را که درباره صفات خداوند است بر همان ظاهر الفاظ باید تفسیر کرد.
ــ بالا بردن دست ها در حال دعا دلیل بر آن است که خداوند در جهت بالاست!
ــ ابن تیمیه در کتاب «منهاج السنة» نوشته است: "محمد بن جریر طبری در کتابش آورده که حسن بن علی العسکری(ع) هنگام فوتش اولادی نداشت". با اندک تأملی در کتاب طبری پی می بریم ابن تیمیه دروغ گفته و طبری چنین چیزی ننوشته است.
ــاحادیث مربوط به لزوم زیارت قبر پیامبر (ص) مجعول است!
* جواز بناء بر قبور
در طول تاریخ، دانشمندان زیادی از شیعه و سنی به نقد عقاید وهابیت دست زده و به شبهات گوناگون آنان پاسخ داده اند. یکی از شبهات آنان "مسأله ی بناء بر قبور" است که موجب تخریب بقیع گردید.
این شبهه ی آنان را صریح آیه ی 21 سوره کهف دفع می نماید، که در خصوص ماجرای اصحاب کهف از قول مؤمنانی که می خواستند یاد اصحاب کهف را گرامی دارند می فرماید: «لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیهِم مَّسْجِدًا بی تردید بر روی قبور آنان مسجدی بنا می کنیم».
بنای بر قبور از نگاه تکریم و محبت : حفظ قبور و آثار خاندان وحی و عصمت ، از جمله مظاهر دوستی واحترام به پیامبر (ص) است . قرآن مجید و سنّت نبوی ، مسلمانان را به عشق ورزیدن به پیامبر (ص) و تعظیم و احترام به آن حضرت سفارش کرده اند : «قُلْ إنْ کانَ آبائُکمْ وَأبْنائُکمْ وَإخْوانُکمْ وَأزْواجُکمْ وَعَشِیرَتُکمْ وَأمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَتِجارَةٌ تَخْشَوْنَ کسادَها وَمَساکنُ تَرْضَوْنَها أحَبّ إلَیکمْ مِنَ اللّهِ وَرَسُولِهِ وَجَهاد فِی سَبِیلِهِ فَتَرَبّصُوا حَتّی یأْتِی اللّهُ بِأَمْرِهِ واللّهُ لایهْدِی القَوْمَ الفاسِقِینَ بگو : اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و طایفه شما و اموالی که به دست آورده اید و تجارتی که از کساد شدنش می ترسید و خانه هایی که به آن علاقه دارید، در نظرتان از خداوند و پیامبرش و جهاد در راهش محبوب تر است ، در انتظار این باشید که خداوند عذابش را بر شما نازل کند و خداوند جمعیت نافرمانبردار را هدایت نمی کند». و آیات متعدد دیگر در وجوب احترام و دوستی پیامبر اکرم و آل او.
بر همین مبنای بالا بود که وقتی مسلمانان پیکر پاک پیامبر (ص) را در منزل مسقّف آن حضرت به خاک سپردند ، سعی کردند تا حد امکان و به هر صورت که می توانند ، منزل آن حضرت را بیارایند و گرامی بدارند. کتاب هایی که در زمینه تاریخ مدینه نگاشته شده است، خصوصاً کتاب وفاء الوفاء از «علامه سمهودی» سنی، حاصل آن تلاش ها را ثبت و ضبط کرده اند .
بنای کنونی مرقد پیامبر (ص) در سال 1270 ه. ق. ساخته شد و بحمداللّه تا کنون بدون هیچ گزندی باقی مانده است و به فضل الهی خواهد ماند . اگر ایجاد آرامگاه بر روی قبور حرام بود ، مسلمانان آن حضرت را در زمین وسیع و غیر مسقف دفن می کردند .
هنگام ظهور اسلام و در دوران فتوحان اسلامی بناهایی بر قبور انبیاء گذشته وجود داشت. از جمله می توان به قبر حضرت داوود(ع) و حضرت موسی (ع) در بیت المقدس اشاره نمود. جالب اینجاست که خلیفه دوم که طبق نظر وهابیون لازم التباع است خود برای انعقاد پیمان صلح به بیت المقدس رفت و پس از تسلط بر آن شهر، اقدامی در راستای از بین بردن این قبور به عمل نیاورد.
* وهابیت؛ آلت دست استعمار
کارگزاران اصلی تخریب قبور ائمه بقیع(ع) آمریکایی ها و صهیونیست ها هستند؛ چراکه آنان فرقه ضاله وهابیت را بنا نهادند و تا امروز پشتیبانی می کنند.
این گروه تنها راه رهایی خود را توهین به مقدسات می دانند و در زمانی که به فراموشی سپرده می شدند با توهین به مقدسات حرمین شریفین بار دیگر ننگی بر پیشانی خود نهادند. وهابی ها احساس می کنند که با تخریب قبور ائمه بقیع(ع) می توانند از محبت ائمه(ع) در دل شیعیان بکاهند و آنها را در دید دیگران کوچک بشمارند در حالی که هر چه این کوردلان به چنین جنایت هایی دست بزنند ذره ای از محبت و دوست داشتن اهل بیت(ع) در دل ها نمی کاهد و هر روز این محبت در حال افزودن است.
با تخریب ظاهری قبور ائمه بقیع(ع) هرگز اعتقادات ما اندکی خدشه وارد نمی شود و عزم ما نسبت به ائمه(ع) راسخ تر خواهد شد.
* تصاویر بقیع، قبل از تخریب به دست وهابیون
هم اکنون حجاجی و عمره گزارانی که به مدینه می روند، در قرستان بقیع با مأمورانی مواجه می شوند که تلاش دارند به آنان این دروغ بزرگ را القاء کنند که قبور بزرگان بقیع معلوم نیست!
تصاویر زیر ــ که از جمله اسناد موجود در کتابخانه های ترکیه است ــ نشان می دهد که قبرستان بقیع در زمان حاکمیت امپراتوری عثمانی بر حجاز و قبل از تخریب به دست وهایبیون، چگونه آباد و دارای بارگاه و بقاع مختلف برای خاندان و اصحاب پیامبر اکرم(ع) بوده است:
آرامستان بقیع در ادوار مختلف اسلامی، مورد توجه حاکمان بوده و بقعهها و بارگاههایی در آن ساخته شد اما پس از حمله و سیطره وهابیان بر عربستان، تخریب گردید. اکنون سطح بقیع در جوار حرم نبوی با خاک یکسان است و سنگ نوشتهای در آن مشاهده نمیشود.... و انا لله و انا الیه راجعون.