شیعیان همیشه تلاش کرده اند مردم کشورهای جهان را با دکترین امامان این مذهب آشنا کند. این مذهب چنان که تاریخ فرهنگی آن برای ما حکایت می کند، به گونه ای است که به خوبی با جغرافیا، تاریخ و پیچ و خم های آن سازگاری و انطباق پیدا می کند.نور الدین لشهب در گزارشی نفوذ شیعیان به آمریکای جنوبی و مشخصا برزیل را بررسی کرده است.
بر هیچ کسی پنهان نیست که نفوذ شیعه در دهه اخیر در بسیاری از کشورهای اسلامی و غیر اسلامی نتیجه این دوره های اخیر نیست و احیانا به خاطر تیره شدن روابط برخی کشورهای شیعی با کشورهای سنی نشین نیست، بلکه تشیع تلاش داشته است مردم کشورهای جهان را با دکترین امامان این مذهب آشنا کند. این مذهب چنان که تاریخ فرهنگی آن برای ما حکایت می کند، به گونه ای است که به خوبی با جغرافیا، تاریخ و پیچ و خم های آن سازگاری و انطباق پیدا می کند.نور الدین لشهب در گزارشی نفوذ شیعیان به آمریکای جنوبی و مشخصا برزیل را بررسی کرده است. همچنین برخی از جنبش های شیعیان در کشور برزیل را رصد می کند.
پیشینه حضور شیعه در برزیل
تاریخ حضور شیعه در برزیل به آغاز قرن بیستم بر می گردد که برخی از شیعیان از حضور در ارتش دولت عثمانی امتناع کردند و به کشورهای آمریکای جنوبی پناه بردند. این حضور شیعیان در برزیل همزمان با درگرفتن جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۷۴ کمی اوج گرفت، سپس در سال های پس از ۱۹۸۵ شدت بیشتری گرفت و شیعه به شکل اساسی در دو ایالت پارانا و ایالت سائوپائولو حضور یافت.
- ایالت پارانا
شیعیان ایالت پارانا برزیل در شهر فوز دو لوآچو که با آرژانتین و پارگوئه هم مرز است متمرکز هستند و تعداد آن ها بین هفت تا ده هزار نفر است. شیعیان در این شهر مؤسساتی دارند که در سطح برزیل از مؤسسات قوی به شمار می روند. همچنین آن ها دارای مسجدی به نام امام خمینی وابسته به انجمن اسلامی هستند و نیز یک مدرسه عربی – برزیلی دارند که در آن ۸۰۰ دانش آموز تحصیل می کند از این میان حدودا ۳۰۰ نفر آن ها فرزندان اهل سنت هستند و بقیه شیعه. علاوه بر این ها، شیعیان فوز دو لوآچو دارای حسینیه ای به نام امام خمینی نیز هستند.
شهر کوریتیبا در ایالت پارانا
در شهر کوریتیبا نزدیک به هزار شیعه زندگی می کند و یک انجمن خیریه اسلامی و مسجدی به نام مسجد علی بن ابی طالب (ع) را در اختیار دارند. در این شهر خانواده های سنی مذهب زیادی هم زندگی می کنند. علاوه بر این انجمن و مسجد، شیعیان این شهر یک سایت اینترنتی و مجله ای دارند که به زبان پرتغالی چاپ می شود و در بازارهای کشور برزیل به فروش می رسد.
شهر پونتا گروسا در ایالت پارانا
در این شهر مسجدی وجود دارد که هم اکنون شیعیان بر این مساجد هم نماز می گزارند.
- ایالت سائوپائولو
شیعیان سائوپائولو حدودا هزار نفر هستند که در منطقه ای موسوم به «راس» حضور دارند و دارای مسجد بزرگی به نام مسجد محمد رسول الله (ص) هستند که انجمن خیریه اسلامی برزیل آن را اداره می کند. امام این مسجد، شیخ علی أبو ریه فرستاده لبنان و مرکز اسلامی است که مسؤولیت صدور گواهی ذبح حلال را به عهده دارد. شیعیان سائوپائولو دارای دو پایگاه اطلاع در اینترنت هستند که فرهنگ این دو مؤسسله را منتشر می کنند.
فعالیت شیعیان در شمال شرق برزیل
شیعیان تلاش کرده اند فعالیت های آنها فقط محدود و منحصر بر مساجد نباشد، بلکه تلاش دارند که از طریق نشر مجلات به زبان پرتغالی و ترجمه کتاب ها و نیز تدوین سایت های اینترنتی به تبلیغ فرهنگ تشیع بپردازند.
جنبش های شیعی در دوره های اخیر
توجه قوی شیعه به ایالت های شمال و جنوب آمریکا و تمایل زیادشان برای تثبیت جای پای خود در این مناطق و در ایالت سائوپائولو به وضوح مشهود است. هم اکنون در حدودا ۱۵ دانشجوی برزیلی تحت تأثیر اندیشه های تشیع قرار گرفته اند و برای تقویت علوم دینی خود به کشور های اسلامی – شیعی رفته اند. این دانشجویان دوباره به برزیل باز خواهند گشت و به تبیین این مذهب در کشورشان همت می گمارند. برنامه شیعیان پس از تبلیغ این مذهب در میان برزیلی ها، این است که در اولین اقدام در بیش از ۱۵ مسجد حضور بیابند پس از آن به تبلیغ فرهنگی در این مساجد بپردازند. به همین منظور شیعه، یک ماهنامه به زبان پرتغالی و با چاپ می کند و شماره های زیادی از این ماهنامه را در مجله فروشی های به فروش می رسانند و بقیه را به صورت مجانی در مساجد و مؤسسات و در میان اشخاص مهم و تأثیر گذار توزیع می کنند.
شیعیان در برزیل فعالیت های زیادی در زمینه ترجمه و چاپ دارند. آنان در همین دوره اخیر اقدام به ترجمه نهج البلاغه امام علی بن ابی طالب (ع) نمودند و اکنون بیش از ۶۰ کتاب ترجمه شده یا تألیف شده به زبان پرتغالی در این کشور دارند.
همچنین شیعیان در برزیل حضور پر شور و چشمگیری در نمایشگاه های کتاب دارند؛ زیرا در نمایشگاه بین المللی اخیر در سائوپائولو حضور فعالی داشتند و غرفه بزرگی مشتمل بر مهمترین کتاب های شیعی ترجمه شده به زبان پرتغالی را در اختیار داشتند و برزیلی ها با این کتاب ها ارتباط خوبی برقرار کرده بودند.
مبلغان شیعی عزم خود را جزم کرده اند تا تلاش های فرهنگی خود را در نشر کتاب و خصوصا در ارائه آن ها در نمایشگاه های بین المللی متمرکز سازند. آن ها در نمایشگاه آینده ریو دو ژانیرو با قدرت شرکت خواهند کرد و کتاب هایی را که مرکز اسلامی شیعی در برزیل به سرپرستی طالب حسین الخزرجی منتشر کرده است، در این نمایشگاه عرضه خواهند کرد. این مرکز مهمترین مرکز و مرجعیت شیعیان برزیل به شمار می رود و در اینترنت پایگاه اطلاع رسانی دارد و همچنین مطبوعات و بروشورهای متنوعی را منتشر می کند که به تبلیغ مذهب شیعه اثنا عشری در این کشور دعوت می نمایند.
منبع: شفقنا
