امام جعفر صادق (ع)

بسم الله الرحمن الرحیم

نویسنده: زهرا مرادی

بعضی ماجراها آنقدر مهم هستند که حتی اگر صدها سال هم از اتفاق افتادن‌شان گذشته باشد، باز هم دهان به دهان نقل می‌شود؛ و اگر دل بدهی به داستان و گول تکراری بودنش را نخوری، می‌بینی چقدر نکته برای امروزت دارد که حتی می‌تواند مسیر فکر کردنت، نگاه کردنت، انتخاب‌هایت و اصلا زندگی‌ات را عوض کند.

داستان حضرت ابراهیم و ماجرای سرد شدن آتش بر ایشان، یکی از همین داستان‌هاست. مردمی که به دست خود سنگ و چوب تراش می‌دادند و مجسمه‌هاشان را به خدایی می‌پرستیدند.

ابلهانه است؛ مگر نه؟

اما زندگی پر است از کارهای ابلهانه‌ای که حتی من و تو هم مرتکبش می‌شویم. گاهی لازم داریم یکی بیاید بزند به پشت مان و بگوید «آهای! حواست هست؟»

ابراهیم آمد و مجسمه‌ها را شکست. این، یعنی همان که: «آهای! حواست هست؟»

اما هیچ کس وقت نداشت که حواسش را به ابراهیم بدهد. یکی دنبال دست خدایش می‌گشت، آن یکی دنبال پایش، و دیگری فحش می‌داد که فلان فلان شده می‌دانی چقدر پول این خدا را داده بودم که زدی ناکارش کردی؟

نمرود از ترس اینکه نکند مردم تکه پاره‌های خداهای‌شان را که جمع کردند و سرشان خلوت شد، به حرف ابراهیم فکر کنند که «آخر این چه خدایی است که حتی نمی‌تواند از خودش محافظت کند؟» یک نمایش مهیّج به راه انداخت.

این هم چیز غریبی نیست. تاریخ پر است از خیمه شب بازی هایی که به راه افتاد تا حواس‌ها آنجا که باید باشد، نباشد. یک جا، جام جهانی راه می‌اندازند تا حواس‌ها از بریده شدن سرهایی که جرم شان مسلمانی بود، پرت شود. یک جا ماهواره می‌زنند و حواس‌ها را جایی که نباید، پرت می‌کنند. یک جا بین این گروه و آن گروه دعوا راه می‌اندازند، ...

مردم آنقدر مسحور شعله‌هایی که به آسمان کشیده شده بود، شدند که یادشان رفت به خداهای‌شان غذا بدهند.

یکی سوت می‌زد، یکی هلهله می‌کرد، یکی بشکن زنان دعا به جان ابراهیم می‌کرد که بت‌ها را شکسته و او می‌تواند خداهای باد کرده روی دستش را به مردم غالب کند، و یکی هم درست دم گوش نمرود پچ پچ می‌کرد: منجنیق! منجنیق![1]

این پچ پچ هم همیشه بوده. از همان روزی که آدم خلق شد و ابلیس بنای ناسازگاری با خدا گذاشت، به عزت و جلال خالق قسم خورد تا آنقدر پچ پچ کند تا بنی آدم حواسش از صراط مستقیم منحرف شود.[2]

پچ پچ شیطان که تمام شد، ابراهیم را در منجنیق گذاشتند و به آتش انداختند.

ابراهیم سرش را رو به آسمان گرفت و دعای نجات خواند. دعای نجات، دعایی بود که هر وقت هر درمانده ای آن را می‌خواند، اجابت می‌شد. دعای نجات، همان کلماتی بود که آدم ^{علیه السلام} تا آن را نخواند، هرقدر هم که دعا کرد و گریست، توبه‌اش پذیرفته نشد.[3] دعای نجات، همان دعایی بود که نوح ^{علیه السلام} بر کشتی متلاطم خواند تا آرام بگیرد و اهلش را غرق نکند.[4] دعای نجات، همان سرّی بود که همه‌‌ی انبیاء و اولیاء در سختی‌ها و بحران‌ها به واسطه‌‌ی آن رهایی یافتند. و این بار ابراهیم:

«بار خدایا؛ به حقّ محمد (ص) و آل محمد من را از این آتش نجات ده»[5]

حواست هست؟ خدا را چه دیدی؟ شاید یک جا، یک روز به دردت خورد!

آتش سرد شد و ابراهیم به سلامت بیرون آمد. مردم هم انگار نه انگار! سرشان را پایین انداختند و رفتند تا خانه‌‌ی خداهای شان را آب و جارو کنند.

...

هربار که داستان «ابراهیم (ع) و آتش» را می‌شنوم به یاد این می‌افتم که در بین مخلوقات خدا این آتش چه دل پرخونی از دست انسان دارد. یک بار برای ابراهیم به پایش می‌کنند؛ یک بار برای فاطمه؛ یک بار در کربلا؛ و یک بارِ دیگر در مدینه، خانه‌‌ی صادق آل عبا.

داستان «صادق (ع) و آتش» از آن داستان‌هاست که حواس‌ها را پرت کرده‌اند تا خیلی‌ها نشنوند.

این بار به جای نمرود، منصور دوانیقی آتش به پا می‌کند؛ و به جای ابراهیم ^{علیه السلام}، حضرت صادق ^{علیه السلام} است که در آتش قرار می‌گیرد.

اما چه باک؟

ابراهیم خلیل الرحمان، خدا را به محمد و آلش قسم داد تا آتش بر او سرد شد. پس چگونه آتش بر صادق ^{علیه السلام}  سرد نشود که او خود آل محمد است؟

صادق همانطور که با صلابت روی آتش قدم می‌گذاشت و بر بُهت حاضران می‌افزود، با طنینی که جان‌ها را تسخیر می‌کرد می‌گفت: «منم پسر ابراهیم خلیل الله»[6]

منبع: پایگاه علمی فرهنگی محمد (ص)