امام جعفر صادق (ع)

نویسنده: سمیه حسینعلی (کارشناس مترجمی زبان انگلیسی؛ این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید)

به چه کسی دین دار می‌گویند؟

نشانه‌ی دین داری چیست؟

با چه کسی شراکت داشته باشیم؟ فرزندمان را به همسری کدام جوان در آوریم؟ کدام دوست را شفیق گرمابه و گلستان‌مان سازیم؟ به چه کسی اعتماد کنیم؟

آیا مردی که محاسن، بلند کرده یا خانمی که چادر بر سر نموده لزوما انسان دین داری است؟ آیا هر کس سجود و رکوع طولانی‌تری داشته باشد یا آیات بیشتری از کتاب خدا را حفظ کرده باشد، دین دارتر است؟

آیا شاخصه‌ای وجود دارد که دین دارِ حقیقی از مدّعی دین داری باز شناخته شود؟

اگر دوست دارید پاسخ این سوال‌ها را از زبان فرستاده‌ی خدا بشنوید با ما همراه شوید.

امام صادق – ششمین هدایتگر و جانشین پس از رسول خاتم – به مردم سفارش می‌کنند به واسطه‌ی زیادی نماز و روزه‌ی مردم گول نخورند و به رکوع و سجود طولانی آنها نگاه نکنند؛ چراکه ممکن است فردی این عبادات را تنها از سر عادت انجام دهد. بلکه صداقت و امانتداری آنها را در نظر بگیرند و به این دو شاخصه ایشان را بیازمایند.[1]

آری؛ در مکتب تربیتی اهل بیت ^{علیهم السلام} شاخصه‌ی دین داری تعهد و امانتداری؛ و صداقت و راستگویی است.

امین بودن خیلی چیزهای دیگر را هم درست می‌کند. امین که باشی نه تنها اموال مردم را به صاحبان‌شان باز می‌گردانی، بلکه هر حقی که از دیگری بر گردنت هست ادا می‌کنی. حق پدرت، مادرت، همسرت، فرزندت، همسایه‌ات، استادت، شاگردت، همکارت، بدنت ... و از همه‌ی اینها مهم‌تر حق خدای خودت را![2]

صادق بودن هم خیلی چیزها را درست می‌کند. مثلا چون نمی‌خواهی غیر راست بگویی سعی می‌کنی کار ناشایسته‌ای انجام ندهی که مجبور شوی حقیقت را از مادرت، همسرت، معلمت، رییست، دوستت، ... مخفی نگاه داری. و یا چون قرار است سر نماز بایستی و به خالق خود بگویی «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ»[3]؛ تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوییم، حواست را بیشتر جمع می‌کنی. تلاش می‌کنی پول، شهوت، شیطان و همه‌ی پرستیدنی‌های دیگر را کنار بگذاری و تنها خدا را بپرستی تا وقتی می‌گویی «إِيَّاكَ نَعْبُد» دروغ نگفته باشی.

زن باشی یا مرد، پیر باشی یا جوان، مسیحی باشی یا زرتشتی، شیعه باشی یا سنی، هنگامی نزد خدا و خلقش صاحب عزت و اعتبار خواهی بود که صادق باشی و امانتدار.

روزگاری نه چندان دور، گروه اندکی به این دو خصلت شُهره بودند. مردم، مال و ناموس خویش را به دست ایشان می‌سپردند و با خیالی آسوده به سفر می‌رفتند. این، در حالی بود که مذهب و آیین آنها را قبول نداشتند و ایشان را رافضی (از دین خارج شده) می‌خواندند. مردم خوب می‌دانستند آنان که در مکتب جعفر بن محمد صادق تربیت شده‌اند به دلیل صداقت و امانت‌شان قابل اعتمادترین افراد هستند، حتی اگر مذهب‌شان با آنها یکی نباشد. «جعفری» که می‌گفتند مقصودشان افرادی بود که هم صادق بودند و هم امین؛ همان ها که زینت بودند برای جعفر بن محمد.

آیا من و تو نیز زینت جعفر صادق هستیم؟ آیا کلام امام جعفر صادق را فراموش نکرده‌ایم که فرمود «برای ما زینت باشید و مایه‌ی سرافکندگی ما نشوید»[4]؟ اگر فراموش نکرده‌ایم و اگر دوست داریم زینت هدایتگر خدا باشیم، صداقت و امانت را در هر حالی پیشه‌ی خود سازیم.

منبع: پایگاه علمی فرهنگی محمد (ص)